W ostatnich latach dość powszechną praktyką spółek mających siedzibę poza granicami Polski jest przenoszenie do Polski usług i produkcji do swoich spółek zależnych. Niejednokrotnie spółki matki zarządzanie takim podmiotem powierzają menedżerowi, który jest cudzoziemcem, zatrudnionemu wcześniej w spółce matce.
Zatrudnienie cudzoziemca
Polskie prawo imigracyjne jak i handlowe zasadniczo nie ogranicza cudzoziemcom obejmowania funkcji w organach polskich spółek kapitałowych. Wymaga jednak spełnienia określonych formalności, dotyczących legalizacji pobytu oraz podjęcia zatrudnienia.
Legalizacja pobytu
Samo powołanie cudzoziemca do zarządu spółki nie daje mu podstawy do przebywania na terytorium Polski. Niezależnie od uzyskania zezwolenia na pracę konieczne jest także legitymowanie się przez cudzoziemca uprawnieniem do legalnego pobytu. Legalny pobyt cudzoziemca możliwy jest na podstawie wizy, wizy Schengen innego państwa lub pobyt w ramach ruchu bezwizowego.
W przypadku członka zarządu najczęściej znajdzie zastosowanie wiza w celu wykonywania pracy na okres wskazany w zezwoleniu na pracę, lecz nie dłużej niż na okres ważności wizy, który wynosi maksymalnie 1 rok.
Dla osób, które zamierzają wykonywać swoje obowiązki na terenie Polski na stałe, wcześniej wskazane tytuły pobytowe z uwagi na zbyt krótki okres obowiązywania, mogą okazać się niewystarczające. Wówczas podstawą pobytową może być zezwolenie na pobyt czasowy udzielane na okres maksymalnie 3 lat.
Co ciekawe zezwolenie na pobyt czasowy może stanowić wyłączny dokument uprawniający cudzoziemca do sprawowania funkcji członka zarządu spółki. Zatem w przypadku posiadania tego tytułu pobytowego cudzoziemiec zwolniony jest z obowiązku z uzyskania zezwolenia na pracę.
Członek zarządu będący zarazem udziałowcem
W zależności od tego, czy członek zarządu łączy pełnioną funkcję z posiadaniem udziałów w zarządzanej spółce, Ustawa o cudzoziemcach wymaga uzyskania innego zezwolenia na pobyt.
Jeżeli członek zarządu nie posiada udziałów w spółce, powinien uzyskać zezwolenie na pobyt czasowy i pracę w przypadku pełnienia funkcji w zarządzie osoby prawnej. Z kolei w razie, gdy członek zarządu jest zarazem udziałowcem zarządzanej spółki, powinien uzyskać zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Co ważne, w przypadku obu tych zezwoleń spółka musi wykazać uzyskanie w poprzednim roku podatkowym odpowiedniego dochodu lub zatrudniać wymaganą liczbę personelu. W praktyce należy przedstawić biznes plan spółki, faktury dotyczące prowadzonej działalności, umowy z klientami, zaświadczenie o ilości zatrudnionych osób.
Zezwolenie na pracę
W rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia oraz ustawy o cudzoziemcach, wykonywaniem pracy, oprócz jej świadczenia na podstawie umowy o pracę, jest także pełnienie funkcji w zarządach spółek kapitałowych.
O ile cudzoziemcy będący obywatelami państwa UE lub obywatelami państwa EOG mają pełną swobodę wykonywania pracy na terytorium Polski, o tyle w przypadku pozostałych obcokrajowców, konieczne jest spełnianie dodatkowych formalności.
Kilka ciekawostek
Co istotne wniosek o zezwolenie na pracę składa nie pracownik a pracodawca, czyli spółka. Co ciekawe spółka, która zamierza zatrudnić członka zarządu – cudzoziemca, musi spełnić wymogi w zakresie tzw. testu rynku pracy, co dodatkowo wydłuża proces legalizacji zatrudnienia. Jest to informacja starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na określonym stanowisku na lokalnym rynku pracy. Wymóg zupełnie nie uwzględnia realiów rynkowych, bowiem kryteria, jakim podlegają potencjalni kandydaci wymykają się tym standardowym. Przy zatrudnieniu członka zarządu ocenie podlegają nie tylko wykształcenie, znajomość danej branży czy grupy kapitałowej spółki, ale również to czy osoba daje rękojmię należytego wykonywania swojej funkcji.
Kogo nie dotyczy wymóg uzyskania zezwolenia na pracę?
Wymóg uzyskania zezwolenia na pracę nie będzie dotyczył członka zarządu, który przebywa w Polsce przez okres nieprzekraczający łącznie 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Takie rozwiązanie może być odpowiednie dla menadżerów pojawiających się w Polsce okazjonalnie, korzystających z możliwości pracy zdalnej. Trzeba wówczas być uważnym. Za przekroczenie limitów czasowych grożą surowe sankcje.
Jakie konsekwencje za naruszenie prawa imigracyjnego?
Cudzoziemcom, którzy naruszą przepis polskiego prawa imigracyjnego grożą surowe konsekwencje. Oprócz zapłaty grzywny na cudzoziemca może zostać nałożony nakaz deportacji. W tym drugim przypadku może się to okazać nie lada problemem dla spółki. Wraz z zobowiązaniem cudzoziemca do opuszczenia Polski obowiązywał go będzie zakaz ponownego wjazdu do Polski lub na jej terytorium i innych państw strefy Schengen. W zależności od rodzaju naruszenia zakaz orzeka się na okres od 6 miesięcy do 3 lat.
Zezwolenie jednolite
Zezwolenie jednolite wydawane jest w formie jednego dokumentu, uprawnia cudzoziemca zarówno do pobytu, jak i do pracy w Polsce. W takim przypadku cudzoziemiec nie musi oddzielnie ubiegać się o zezwolenie na pobyt na przykład o wizę, a pracodawca – o zezwolenie na pracę. W praktyce proces uzyskania takiego zezwolenia nie różni się znacząco od uzyskania osobno tych zezwoleń.
Pandemia a ważność zezwoleń
Obowiązujący obecnie w Polsce stan epidemii, spowodował istotną modyfikację w zakresie okresów obowiązywania pozwoleń na pracę lub pobyt na terenie Polski. Przepisy covidowe przewidują przedłużenie okresu ważności tych zezwoleń, które miałyby się zakończyć w okresie stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego do upływu 30 dnia następującego po dniu odwołania stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego.
Skomplikowane procedury
Przepisy imigracyjne w Polsce są niezwykle skomplikowane nie tylko dla samych pracodawców, ale również praktyków prawa. Do tego przepisy te ulegają ciągłym zmianom, co sprawia, że stają się coraz bardziej nieczytelne. Nie tylko skomplikowana procedura wydawania zezwoleń, ale także przewlekłość postępowań przed urzędami może odstraszać spółki przed powoływaniem cudzoziemców do organów spółek. Niemniej jednak braki kadrowe czy konieczność poosiadania w zarządzie spółki zaufanej osoby, motywuje spółki do przebrnięcia przez skomplikowane procedury. Biorąc pod uwagę ciągłą globalizację w biznesie, konieczne wydaje się dążenie do uproszczenia przepisów imigracyjnych, które będą czytelne nie tylko dla polskich podmiotów zatrudniających cudzoziemców, ale również dla nich samych.
Dzień dobry!
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }